15 sierpnia 1920 - PORTAL 1920

Walki o Radzymin. Pododdział 10 Dywizji Piechoty podchodzi wczesnym rankiem pod Zamostki Wólczańskie. W walce śmiertelnie ranny zostaje porucznik Stefan Pogonowski. W południe Polacy z udziałem czołgów zdobywają Radzymin, lecz ponownie muszą się z niego wycofać. Dopiero wieczorny atak doprowadza do zdobycia miasta, którego bolszewicy już nie są w stanie obronić. Około godziny 22 do Radzymina przyjeżdża generał Józef Haller. Na północy zostaje zniszczona radiostacja dowódcy bolszewickiej IV Armii na skutek zagonu polskiej 8. Brygady Jazdy. Rozpoczyna się bój 18. Dywizji Piechoty o Sarnową Górę koło Ciechanowa. Wieczorem do Wyszkowa przybywają członkowie Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski – Julian Marchlewski, Felikst Dzierżyński i Feliks Kohn.

Mapa

Film

Bitwa pod Radzyminem
Kolejny dzień starć pod Warszawą. O ich przebiegu opowiada Jarosław Stryjek z Archiwum Akt Nowych w Warszawie

Galeria

Maszynopis na cienkim papierze. W lewym, górnym rogu napisane jest: Dowództwo Frontu Północnego, numer 4012/III. Po prawej stronie: Do rąk własnych szefa sztabu, a nad napisem czerwona pieczątka: “Ściśle tajne, trzymać pod zamknięciem”.
Niżej centralnie widnieje nagłówek: “Do:, a pod nim dopisane czerwoną kredką: Głównej Kwatery Naczelnego Wodza.
Pod spodem, główny tekst zaczyna się zdaniem: Poczta polowa numer 61 dnia 15 sierpnia 1920 roku. Tekst zajmuje całą stronę. — **Rozkaz Sztabu Frontu Północnego**
z 15 sierpnia 1920 roku, zawierający planowane działania militarne na 16 sierpnia. Pierwsza strona rozkazu.
*2/1401/0/296/I/44*

Zdjęcie plenerowe zrobione w polu. W centrum zdjęcia widać stóg siana z opartymi o niego karabinami. Po lewej stronie sfotografowani są trzej żołnierze. Stojący prawym profilem generał Józef Haller patrzy przed siebie. Stojący przed nim, żołnierz w koszuli wojskowej spiętej pasem z ładownicą na naboje, wskazuje wyciągniętą ręką na coś w oddali. Przed nim na małym nasypie z piasku leży karabin. Po prawej stronie żołnierz w białej koszuli trzymający kurtkę wojskową w rękach, patrzy w tę samą stronę co pozostali. W prawym górnym rogu zdjęcia, dopisek ołówkiem: “1920 obrona”, dalej nieczytelne. — Gen. Józef Haller na froncie pod Radzyminem w sierpniu 1920 roku.
*WBH/CAW K-25-637*

Zdjęcie plenerowe zrobione na polu. Pod rosłym konarem drzewa stoi czterech żołnierzy. Niebo jest bezchmurne. Na horyzoncie po prawej stronie widać dom. Na pierwszym planie i po lewej stronie kadru, stoi mężczyzna w rozpiętym płaszczu wojskowym z założonymi do tyłu rękami i w pilotce. Na nogach ma owijacze. W drugim planie, trzech pozostałych omawia coś na mapie, trzymanej przez stojącego w środku generała Jana Rządkowskiego. Mężczyzna po lewej stronie od generała, w płaszczu wojskowym, widziany jest z profilu, na czapce ma założone gogle. Mężczyzna na prawo od generała w mundurze polowym i furażerce spogląda na omawiany plan, trzymając w ręce inną mapę. — Gen. Jan Rządkowski na froncie pod Radzyminem 14 sierpnia 1920 roku.
*WBH/CAW* *K-25-640*

Panoramiczny widok miasta w dali. Na pierwszym planie, na terenie położonym nieco poniżej obszaru z zabudową znajdującą się w głębi kadru, widać rozlewiska. Po lewej stronie pasa zabudowań, z ruin sterczą słupy kominów, centralnie widoczny jest zachowany budynek z dachem, po prawej stronie część gmachu z pustymi otworami po oknach. — Ogólny widok zbombardowanego Radzymina w sierpniu 1920 roku.
*WBH/CAW* *K-25-645*

Zdjęcie czarno-białe. Widok fragmentu okopu w polu. Grupa żołnierzy sfotografowana jest przy karabinie maszynowym, skierowanym w lewą stronę kadru. Żołnierz na pierwszym planie, widziany z lewego profilu, w mundurze polowym klęczy na nasypie. Za nim częściowo widoczny w pozycji na brzuchu patrzy w kierunku wroga, trzeci klęcząc mierzy z karabinu. W dalszym planie widoczni są dwaj oficerowie patrzący także w kierunku ataku. — Żołnierze polscy na stanowisku przy karabinie maszynowym podczas walk na szosie pod Radzyminem w sierpniu 1920 roku.
*WBH/CAW K-25-643*